W dniu 27 listopada 2025 r. zespół BALTICBEAT brał udział w konferencji „Budowanie lokalnej niezależności energetycznej” na zaproszenie PODR w Lubaniu. Celem konferencji było przedstawienie aktualnych działań oraz wyzwań dotyczących rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz lokalnych inicjatyw energetycznych.
W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego, ośrodków doradczych, środowiska naukowego oraz podmiotów związanych z energetyką. Konferencję otworzył dyrektor Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Lubaniu, Aleksander Mach, który zaprezentował działania PODR w zakresie wspierania rozwoju OZE oraz plany dotyczące Wojewódzkiego Centrum Energii Odnawialnej.
W części merytorycznej konferencji przedstawiono wyniki badań dotyczących rozwoju społeczności energetycznych w Polsce, zaprezentowane przez dr hab. Sylwię Mrozowską, prof. UG oraz dr Barbarę Kijewską, prof. UG. Wystąpienie oparto na analizach przeprowadzonych w ramach projektu BALTICBEAT, które pozwoliły na ocenę potencjału, barier oraz możliwości rozwoju wspólnot energetycznych. Omówiono obowiązujące ramy prawne, wskazano dostępne programy europejskie wspierające tworzenie i funkcjonowanie społeczności energetycznych, a także przedstawiono charakterystykę ich działania w Unii Europejskiej. Zwrócono uwagę na demokratyczny charakter wspólnot, ich cele społeczne i środowiskowe oraz zróżnicowane modele organizacyjne. Podczas wystąpienia przedstawiono wyniki badań prowadzonych w jednostkach samorządu terytorialnego, które są uczestnikami spółdzielni energetycznej. Z badań wynika, że JST konstruują spółdzielnie w oparciu o posiadane źródła stopniowo rozwijając moce i kompetencje uczestników. Wśród trudności w rozwoju wskazują na ograniczenia infrastrukturalne oraz brak narzędzi do zarządzania energią. Podkreślono, że głównymi barierami pozostają warunki przyłączeniowe, niedobór specjalistycznej kadry oraz ograniczenia finansowe gminy, szczególnie w kontekście wkładu własnego w projektach inwestycyjnych.
W dalszej części konferencji przedstawiono działalność Ogólnopolskiego Forum Spółdzielni Energetycznych, które wspiera wymianę wiedzy oraz współpracę pomiędzy funkcjonującymi i nowo powstającymi spółdzielniami. Zaprezentowano również perspektywę Energa S.A. dotyczącą tworzenia Wojewódzkiego Centrum Edukacji Energii Odnawialnej w Lubaniu, które ma pełnić funkcję ośrodka doradczego, edukacyjnego i wspierającego innowacje energetyczne.
Konferencję zakończono dyskusją, w której podkreślono potrzebę stabilnych regulacji prawnych, sprawnych procedur administracyjnych oraz wzmocnienia kompetencji technicznych w jednostkach samorządowych. Zwrócono uwagę na konieczność rozwijania współpracy pomiędzy instytucjami a społecznościami lokalnymi oraz na istotną rolę badań i projektów demonstracyjnych w skutecznym wdrażaniu transformacji energetycznej.
dr Barbara Kijewska, prof. UG